ต่อมไทรอยด์คืออะไร

โรคของต่อมไทรอยด์ มีโรคอะไรบ้าง และต่อมไทรอยด์คืออะไร

ไทรอยด์ หรือ ต่อมไทรอยด์หรือ Thyroid gland ถือเป็นต่อมไร้ท่อชนิดหนึ่งที่อยู่บริเวณลำคอ ส่วนหน้ามีน้ำหนักโดยประมาณ 20 กรัม ลักษณะของต่อมไทรอยด์จะคล้ายกับปีกผีเสื้อ แต่โรคที่เกิดจากต่อมไทรอยด์ผิดปกติมีอะไรบ้างวันนี้ uHealthy.co ได้รวบรวมมาให้แล้วค่ะ

ทำความรู้จักกับต่อมไทรอยด์

ต่อมไทรอยด์ทำหน้าที่ผลิตและหลั่งไทรอยด์ฮอร์โมนเข้าสู่กระแสเลือด จากนั้นจะเข้าสู่กลไกการส่งไปออกฤทธิ์ยังอวัยวะต่างๆของร่างกาย ซึ่งจะอยู่ภายใต้การควบคุมของต่อมใต้สมอง และต่อมไฮโปธาลามัส โดยร่างกายคนเราจะมีระบบการควบคุมการทำงานของต่อมไทรอยด์เป็นอย่างดี เพื่อที่จะรักษาระดับไทรอยด์ฮอร์โมนให้อยู่ในเกณฑ์ปกติ

ทั้งนี้แล้วไทรอยด์ฮอร์โมนยังมีความสำคัญในการกระตุ้นให้อวัยวะต่างๆในร่างกายทำงานได้ปกติโดยเฉพาะสมองและหัวใจ นอกจากนี้แล้วยังควบคุมระบบการเผาผลาญของเซลล์ต่างๆไม่ว่าจะเป็น การทำงานของกล้ามเนื้อ ระบบย่อยอาหาร ระดับไขมันในเลือด การควบคุมอุณหภูมิร่างกาย หรือแม้กระทั่งควบคุมความแข็งแรงของผม ผิวหนัง เล็บ อีกด้วย ดังนั้นหากไทรอยด์มีความผิดปกติก็จะส่งผลกระทบต่อระบบต่างๆอีกมากมายในร่างกายทำให้เกิดความผิดปกติตามมาอีกด้วย

โรคต่างๆที่เกิดจากต่อมไทรอยด์ผิดปกติ

1. Hyperthyroidism หรือต่อมไทรอยด์ทำงานมากเกินไป หรือโรคต่อมไทรอยด์โตแบบเป็นพิษแบ่งเป็น 3 ประเภท ได้แก่ชนิดโตทั่วไป หรือ Graves’disease, ไทรอยด์เป็นพิษชนิดก้อนเดี่ยว หรือ Toxic nodule และไทรอยด์เป็นพิษชนิดก้อน หรือ Toxic multinodular โดยอาการของผู้ป่วยทั้ง 3 ชนิดนี้อาการที่มีเหมือนกันคือ น้ำหนักลด ใจสั่น เหนื่อย ร้อนง่าย เหงื่อออกเยอะ ประจำเดือนน้อยลง ผิวหนังเป็นมีลักษณะปื้นหน้าขรุขระ ผู้ป่วยบางรายจะตาโปน และบางรายอาจมีอาการแขนขาอ่อนแรง

2. Hypothyroidism หรือต่อมไทรอยด์ทำงานน้อยเกินไป คือภาวะที่ต่อมไทรอยด์สร้างฮอร์โมนได้น้อยกว่าปกติ ดังนั้นจึงทำให้ระดับฮอร์โมนในเลือดต่ำกว่าปกติสาเหตุหลักมักเกิดหลังจากผู้ป่วยได้รับการรักษาด้วยการกลืนแร่ธาตุไอโอดีนหรือได้รับการผ่าตัดที่ต่อมไทรอยด์มาก่อน ส่วนสาเหตุรองมาคือเกิดจากความผิดปกติของต่อมใต้สมอง
โดยอาการของผู้ป่วยเป็นอาการของการที่มีภาวะเมตาบอลิซึมในร่างกายที่น้อยเกินไป มีอาการดังนี้ขี้หนาว เฉื่อยชา น้ำหนักขึ้น ง่วงนอน ความคิดช้า ผิวแห้งหยาบ ผมร่วง หน้าบวม ตัวบวม ท้องผูก เป็นตะคริวบ่อยอาการเหล่านี้มักจะค่อยเป็นค่อยไป ทำให้ผู้ป่วยได้รับการวินิจฉัยที่ล่าช้า และหากไม่ได้รับการรักษาอาจส่งผลเสียต่อระบบหัวใจและระบบไขมันในเลือดได้

3.Thyroiditis หรือโรคต่อมไทรอยด์อักเสบ ที่พบได้บ่อยมี 2 ชนิดคือ ต่อมไทรอยด์อักเสบกึ่งเฉียบพลัน
และต่อมไทรอยด์อักเสบเรื้อรัง

• ต่อมไทรอยด์อักเสบกึ่งเฉียบพลัน สาเหตุเกิดจากติดเชื้อไวรัส เช่น หวัด ผู้ป่วยจะมีอาการไข้ และต่อมไทรอยด์โต เมื่อคลำที่ต่อมไทรอยด์จะรู้สึกเจ็บ
• ต่อมไทรอยด์อักเสบเรื้อรัง สาเหตุเกิดจากความบกพร่องของระบบภูมิคุ้มกัน ซึ่งผู้ป่วยส่วนมากจะมาพบแพทย์ด้วยอาการคอโต กดแล้วไม่รู้สึกเจ็บ หรือผู้ป่วยบางคนมีประวัติคอโตแล้วยุบไปโดยไม่เคยเข้ารับการรักษามาก่อน ซึ่งการการวินิจฉัยโรคนี้ทำได้โดยการตรวจแอนติบอดีในเลือด

4.Thyroid nodule หรือโรคต่อมไทรอยด์โตแบบไม่เป็นพิษ คือต่อมไทรอยด์มีขนาดโตขึ้น แต่การสร้างฮอร์โมนยังปกติดีมีทั้งชนิด ต่อมไทรอยด์โตก้อนเดียวและ ต่อมไทรอยด์โตหลายก้อน โดยทั้งสองชนิดมีโอกาสที่จะเป็นมะเร็งได้ แพทย์จึงมีความจำเป็นที่จะต้องตรวจอย่างละเอียดด้วยวิธีการดูดเซลล์จากก้อนเนื้อเพื่อไปตรวจหาเซลล์มะเร็ง หลังจากนั้นจึงจะพิจารณาการรักษาที่เหมาะสมต่อไปอีกที

5.thyroid cancer หรือโรคมะเร็งต่อมไทรอยด์ มีทั้งชนิดที่มีความรุนแรงน้อยไปจนถึงชนิดรุนแรงมากซึ่งจะถึงแก่ชีวิตได้ภายในระยะเวลาอันสั้นนอกจากนี้ยังมีชนิดที่มีการถ่ายทอดทางพันธุกรรมได้อีกด้วย การวินิจฉันแพทย์จึงมีความจำเป็นที่จะต้องตรวจอย่างละเอียดด้วยวิธีการดูดเซลล์จากก้อนเนื้อเพื่อไปตรวจ ส่วนการรักษานั้นขึ้นอยู่กับชนิดของมะเร็งโดยแพทย์จะพิจารณาการรักษาที่เหมาะสมต่อไปอีกที

6.โรคของต่อมไทรอยด์ที่ไม่ปรากฏอาการ จะมี 2 ชนิด คือ ชนิดที่ทำงานน้อยเกินไป และชนิดที่ทำงานมากเกินไป โดยผู้ป่วยจะไม่มีอาการผิดปกติแสดงให้เห็นเลย การวินิจฉัยจึงจำเป็นต้องตรวจเลือดเท่านั้น

กล่าวโดยสรุป

ต่อมไทรอยด์ทำหน้าที่ผลิตและหลั่งไทรอยด์ฮอร์โมนเข้าสู่กระแสเลือด จากนั้นจะเข้าสู่กลไกการส่งไปออกฤทธิ์ยังอวัยวะต่างๆของร่างกาย ซึ่งจะอยู่ภายใต้การควบคุมของต่อมใต้สมอง และต่อมไฮโปธาลามัส โดยร่างกายคนเราจะมีระบบการควบคุมการทำงานของต่อมไทรอยด์เป็นอย่างดี เพื่อที่จะรักษาระดับไทรอยด์ฮอร์โมนให้อยู่ในเกณฑ์ปกติไทรอยด์ฮอร์โมนยังควบคุมระบบการเผาผลาญของเซลล์ต่างๆไม่ว่าจะเป็น การทำงานของกล้ามเนื้อระบบย่อยอาหาร ระดับไขมันในเลือด การควบคุมอุณหภูมิร่างกาย หรือแม้กระทั่งควบคุมความแข็งแรงของผม ผิวหนัง เล็บ อีกด้วย

โรคต่างๆที่เกิดจากต่อมไทรอยด์ผิดปกติได้แก่ 1. Hyperthyroidism หรือต่อมไทรอยด์ทำงานมากเกินไปหรือโรคต่อมไทรอยด์โตแบบเป็นพิษ 2. Hypothyroidism หรือต่อมไทรอยด์ทำงานน้อยเกินไป คือภาวะที่ต่อมไทรอยด์สร้างฮอร์โมนได้น้อยกว่าปกติ3.Thyroiditis หรือโรคต่อมไทรอยด์อักเสบ ที่พบได้บ่อยมี 2 ชนิดคือ ต่อมไทรอยด์อักเสบกึ่งเฉียบพลัน และต่อมไทรอยด์อักเสบเรื้อรัง 4.Thyroid nodule หรือโรคต่อมไทรอยด์โตแบบไม่เป็นพิษ 5.thyroid cancer หรือโรคมะเร็งต่อมไทรอยด์6.โรคของต่อมไทรอยด์ที่ไม่ปรากฏอาการ

แล้วพบกันใหม่กับสาระดี ๆในบทความเพื่อสุขภาพ เรื่องราวการดูแลสุขภาพจาก uHealthy.co ใน
บทความต่อไปกันนะคะ